سومین نشست علمی در سال تحصیلی ۹۸ - ۹۷ با موضوع «فقه و اقتصاد» در روز سه شنبه ۱۳۹۸/۲/۳ ساعت ۱۰:۳۰ تا ۱۲ برگزار شد. در این نشست حجت الاسلام و المسلمین دکتر مجید رضایی استاد حوزه و دانشگاه و عضو شورای فقهی بانک مرکزی به بیان دیدگاه خود پرداختند. (دانلود صوت جلسه و فایل متنی بیانات در پایین صفحه)

حجت الاسلام و المسلمین دکتر مجید رضایی

چکیده جلسه: 

علم اقتصاد یکی از علومی است که هم با تجربه ارتباط دارد و هم با بحث های انسانی غیر تجربی؛ علم اقتصاد به مسائل فلسفی و سیاسی و جهان بینی و تاریخی ارتباط پیدا می کند و همچنین از روانشناسی، فیزیک و شیمی که تجربی هستند استفاده می کند.
منظور از علم اقتصاد مباحثی است که به صورت علمی و دقیق، با توجه به مبانی و با استفاده بخصوص از ریاضیات یک مساله را مطرح می کند.
علم اقتصاد از یک طرف با مسائلی مثل محاسبه تورم و رانت و ... که تجربی هستند ارتباط دارد؛ مثلا خلق پول چرا و چگونه شکل می گیرد و چه فایده ای دارد؟ چه مقدار باید خلق پول وجود داشته باشد تا به اقتصاد کمک کند و بیشتر از آن برای اقتصاد مضر است؟ و از یک طرف با مسائل و علوم غیر تجربی مثل حقوق و فقه و فلسفی ارتباط دارد. مثلا در اقتصاد برخی قبول می کنند که آزادی اقتصادی باشد؛ ولی برخی این نظریه را قبول نمی کنند.
بحث های علم اقتصاد را به طور مطلق نمی توان خوب یا بد دانست؛ به عنوان مثال ایجاد نقدینگی در جامعه خوب است یا بد؟ می بایست با وضعیت جامعه سنجید و بعد گفت که در بعضی از شرایط خوب است، مثل زمانی که در جامعه رکود است و مردم جامعه از کالای داخلی استفاده می کنند؛ ولی در بعضی از شرایط ایجاد نقدینگی بد است، مثل زمانی که در جامعه ای رکود است، ولی فرهنگ مردم جامعه به گونه ای باشد که از کالای داخلی استفاده نمی کنند.
اگر بخواهیم اقتصاد اسلامی داشته باشیم باید بحث های مبنایی حل شود، که به شدت نیازمند افرادی هستیم که در این مباحث کار کنند و بعد از این مرحله می رسیم به قسمت تجربی علم اقتصاد که در این مرحله نیز باید کار کنیم. فقه یکی از قسمت هایی است که می تواند هم در قسمت قبل از تجربه و هم در درون تجربه می تواند به ما کمک کند؛ چون فقه عملیاتی است.

✳ تهیه و تنظیم چکیده: آقای مرتضی تیموری

تصاویری از برگزاری نشست: